یکشنبه ۲۹ فروردین ۹۵ | ۲۱:۰۵ ۲۳ بازديد
مهسا عليبيگي - پيام كه دريافت ميشود چند دقيقه بيشتر طول نميكشد تا پاسخ دهد. مدير يكي از پرطرفدارترين كانالهاي تلگرام است كه به گفته خودش، ماهانه ٣٠ ميليون تومان درآمد دارد. برايش در تلگرام مينويسم در حال نوشتن گزارشي درباره كسبوكارهاي اينترنتي هستم و ميخواهم درباره تجربه او بدانم. او كه نام كاربري «منصور قيامت» را دارد و البته نام اصلياش هم نيست، چند ثانيه بعد پاسخ ميدهد: «جواب اين سؤال كه خيلي واضحه. مخاطبهاي يك كانال يا پيج وقتي زياد بشن، ميشه تبليغات گرفت و در كانال يا پيج نمايش داد و كسب درآمد كرد. موضوع پيچيدهاي نيست». و وقتي ميپرسم: «چطور بازاريابي ميكنيد؟» باز هم با همان بيخيالي قبلي جواب ميدهد: «بازاريابي نيازي نيست. خود آگهيدهندهها ميان بهم پيام ميدن».اما موضوع به آن سادگيها كه منصور قيامت، جوان ٣١ساله قمي و تحصيلكرده زبان انگليسي، ميگويد، نيست. خيليها مثل او و با آرزوي داشتن شغلي بيدردسر و با درآمد ميليوني، وارد اين كار ميشوند و بعد از مدتي ميبينند براي جلب مخاطب بايد دست به كارهايي بزنند كه عاقبت آن را يا پليس فتا تعيين ميكند يا فيلترينگ تلگرام.«پيجفروشي»، «افزايش فالوئر اينستاگرام» و «افزايش ممبر كانال» از عجيبترين و البته خطرناكترين شغلهاي دنياي مجازي يا كسبوكارهاي اينترنتي هستند. عجيب از اين نظر كه به گفته «رضا الفتنسب»، دبير انجمن صنفي كسبوكارهاي اينترنتي، خود سازمان توسعه تجارت الكترونيك هم كه مرجع تصميمگيرنده درباره مشاغل وابسته به اينترنت است، هنوز نميداند بايد اينها را شغل به حساب بياورد يا نه و خطرناك به اين دليل كه همين رسمينبودن در بسياري موارد مانع از آن ميشود كه صاحبان اين مشاغل بتوانند «نماد اعتماد الكترونيكي» دريافت كنند و اين يعني داشتن يك «شغل غيرقانوني».الفتنسب در اين زمينه به «شرق» ميگويد: «كسبوكارهاي اينترنتي، حوزه بسيار وسيع و متنوعي است. هر روز يك امكان جديد به امكانات فضاي مجازي اضافه ميشود و بههميندليل كنترل و تصميمگيري درباره آنها كار آساني نيست. ولي واقعيت اين است كه بايد در اين زمينه قانونگذاري و حمايت از سوي نهادهاي دولتي انجام گيرد. اگر شما از ترافيك و آلودگي هوا حرف ميزنيد و خواهان حلشدن آنها بهوسيله رواج خدمات اينترنتي هستيد، بايد از مشاغل اينترنتي حمايت و براي آنها قانونگذاري كنيد وگرنه اوضاع همين ميشود كه ميبينيد». اشاره او به پيجفروشي در اينستاگرام است؛ پيجهايي كه با اسامياي مثل «سحر»، «سپيده»، «نيلوفر»، «شيما» و... در اينستاگرام براي فروش درست ميشود. عكسي كه براي پروفايل اين پيجها انتخاب و استفاده ميشود، عكسهاي دزديدهشده از گوشهوكنار اينترنت است و در بخش توضيحات پيج هم آمده: «براي خريد پيج از ١٠K تا ٥٥٠K در تلگرام پيام بديد». آنچه درون اين پيجها آپلود ميشود و در دسترس عموم قرار ميگيرد، باز هم عكسهاي شخصي دختراني است كه شايد روحشان هم خبر نداشته باشد عكسشان در يك صفحه اينستاگرام قرار گرفته تا مخاطبان آن پيج را افزايش دهد و آن پيج را براي فروش آماده كند. معمولا هم اين اتفاق ميافتد. فالوئرهاي پيج بهصورت واقعي يا غيرواقعي (به قول خود فروشندگان پيج «فالوئر فيك») بالا ميرود. با بالارفتن فالوئرها، آگهيدهندهها سراغ اين پيجها ميآيند؛ يا آن را ميخرند تا براي تبليغ محصولاتشان يا براي انتشار يك يا دو پست تبليغاتي، از اين پيجها استفاده ميكنند. درباره تلگرام هم اتفاق كاملا مشابهي ميافتد، هرچه ممبر (عضو) يك كانال بيشتر باشد، فروش آن راحتتر و تبليغات در آن مؤثرتر خواهد بود.به آدرس تلگرامي كه در يكي از اين پيجها اعلام شده پيام ميدهم. از او درباره قيمتها و كارش ميپرسم. پاسخ ادميني كه هيچ ردپايي از «خود واقعياش» در ميان نيست، اين است: «سلام خسته نباشين... اول از همه خواهر من فيك ندارم... واقعي و تضميني كار ميكنم و بعد از خريد بازم فالوها ميره بالا اگه فعاليتتون خوب باشه... اينكه من با عكس دختر ميارم پيجارو بالا دروغه و پيجاي من آناليزشده توي اينستا هست و دائمي فالو ميگيره تا حدي... قيمت هر ١K (هزار نفر) مساوي با ١٠ هزار تومان... قيمت جاهاي ديگه بالاتره... سر قيمت چونه نميزنم... اگه به اين قيمت راضي هستي پيام بده... فروش بهصورت غيرحضوريه... اگه اعتماد بكني كه چه بهتر... شماره كارت ميدم كارتبهكارت ميكني بعدِ واريز، رمز داده ميشه... جواب اين سؤالت كه از كجا معلوم واقعي و فيك نيستن و از كجا معلوم بعد واريز پيجو تحويل ميدم، جوابت راحته، فيك از تعداد لايكهايي كه توي يه ساعت اول گذاشته شده، معلوم ميشه... برام مهم اينه بفروشم... مشتريم مشتري مياره... پيچوندن هيچ ارزشي نداره و اگه من بپيچونم، يه شاكي داشته باشم، هزار تا شاكي كه پيجشونو بقيه پيچوندن به شاكيام اضافه ميشه... قانون قيمت گفته شد، خريداري پيام بده... در پناه حق... حالا قيمت واقعي پيجرو توي گوگل سرچ كني: فروش پيج اينستا، ميفهمي... خدا نگهدار».قيمت پستهاي تبليغاتي در پيجهاي پربيننده اينستاگرام هم به نقل از يكي ديگر از فروشندگان پيج اين است: «يك ساعت، ١٠ هزار تومان، دو ساعت، ١٥ هزار تومان، سهساعت، ٢٠ هزار تومان، شش ساعت (دو بار ريشات) ٤٠ هزار تومان، ٢٤ ساعت (دو بار ريشات) ٥٠ هزار تومان. پكيج هفتگي: تبليغ هفتگي روزي يك عكس، يكساعته، ٥٠ هزار تومان، تبليغ هفتگي روزي يك عكس، دوساعته، ٨٠ هزار تومان. پكيج ماهانه: تبليغ ماهانه روزي يك عكس، يكساعته، ٢٠٠ هزار تومان، تبليغ ماهانه روزي يك عكس، دوساعته، ٣٠٠ هزار تومان. افزايش فالوئر تضميني: هر هزار فالوئر، صد هزار تومان».البته فروشندگان پيجها دوست ندارند درباره درآمدشان حرف بزنند. همانطور كه «آقاي ميلياردر» دوست ندارد.ملاقات با آقاي ميلياردر«سروش اميدي»، ٢٥ساله فروشنده پيج است. اما فروشندهاي كه وقتي از درآمدش سؤال ميكنم، محجوبانه پاسخ ميدهد: «يهكم ديگه ميلياردر ميشم!» به گفته خودش هفت سال است كه با اينترنت نان ميخورد. با طراحي وبسايت و فروش سرور، هاستينگ و ديگر فضاهاي اينترنتي كارش را آغاز كرده و حالا يك شركت دارد با ٣٠ نفر نيروي مستقر و ٨٠ نيروي دوركار. موضوع شركت هم «فروش پيج اينستاگرام با فالوئر بالا»، «افزايش تعداد فالوئرهاي اينستاگرام»، «فروش كانال تلگرام» و «افزايش ممبر كانال» همگي بهصورت تضميني و البته تبليغات در پيجهاي پربازديد است. اميدي در اين زمينه به «شرق» ميگويد: «بهمنماه سال ١٣٩٢ سراغ تبليغات در پيج اينستاگرام رفتم و توانستم از بهمنماه تا ١٣ فروردين ١٣٩٣، در يك پيج با مضمون جُك و طنز ٣٠ هزار فالوئر پيدا كنم. ٣٠ هزارتايي كه شدم، يك هتل براي تبليغاتش به پيجم پيام داد و چون تعرفههاي تبليغات پيج خيلي پايين بود، اين هتل كه تا قبل از آن هميشه در سطح شهر بيلبورد داشت، بيلبوردهايش را جمع كرد و همه تبليغاتش را به اينستاگرام و پيج من آورد». او ادامه ميدهد: «مردادماه ١٣٩٣ يك سايت براي فروش پيج ايجاد كردم و تبديل به اولين كسبوكار اينترنتي در اين زمينه شدم. اوايل، كارم سخت بود و سازمان توسعه تجارت الكترونيك به من نماد اعتماد الكترونيكي نميداد چون بعضيهايشان اصلا نميدانستند اينستاگرام چيست؟ دو ماه طول كشيد تا نماد گرفتم. از همان مرداد تا پايان اسفند ٩٤ ما پنج هزار سفارش داشتهايم و پنج هزار مشتري متفاوت از سرويس اينستاگرام ما استفاده كردهاند».اما قيمتهاي شركت آقايميلياردر چطور است؟ به گفته خودش، فروش پيج اينستاگرام بسته به تعداد فالوئر پيج، از ٢٦ هزار تومان شروع ميشود تا پيج ٨٠ميليونتوماني! افزايش فالوئر هم از ٨٠ هزار تومان تا ١١٠ هزار تومان در ازاي هزار فالوئر است. پس از ارائه امكاني به اسم «كانال» از سوي شبكه اجتماعي تلگرام، فروش كانال و افزايش ممبر هم به خدمات شركت سروش اميدي اضافه شده است و از بهمن ٩٤ تاكنون ٩٠٠ سفارش در زمينه خدمات كانال داشتهاند. قيمتها هم به اين شرح است؛ كانال با هزار ممبر با قيمت صد هزار تومان، كانال با پنج هزار ممبر با قيمت ٥٠٠ هزار تومان و كانال با ١٠ هزار ممبر با قيمت ٩٧٠ هزار تومان فروخته ميشود. اين البته همه ماجرا نيست. اميدي به گفته خودش، بزرگترين كمپين تبليغاتي با ١٨ هزار پيج را دارد و برخي از پيجهاي فروشيشان دو ميليون فالوئر دارند. خودش اين اتفاق را اينطور توضيح ميدهد: «همانطوري كه پول، پول ميآورد، فالوئر هم فالوئر ميآورد. شما كافي است تعداد فالوئرهايتان در اينستاگرام از صد هزار نفر بالاتر برود. ديگر حتي خود اينستاگرام هم شما را بهعنوان يكي از پيجهاي پرفالوئر به ديگران معرفي ميكند. ما البته اقدامات ديگري هم انجام ميدهيم مثل تبادل پيج يا تبكردن كه به اين شكل اتفاق ميافتد يك پيج با فالوئر زياد پيج ما را در صفحهاش تبليغ ميكند و پيج ما، پيج او را. درباره كانال هم دقيقا همين است». او البته تأكيد دارد: «ما البته يك تيم محتواسازي قوي داريم كه محتوايي كه كاربران ميپسندند را توليد ميكنيم و در كانالها و پيجهايمان قرار ميدهيم. براي فالوئر كسبكردن دست به آناليز ميزنيم تا براساس سليقههاي مختلف عمل كنيم و چون يك شركت حقوقي هستيم، شركتهاي بزرگ سراغمان ميآيند. معمولا افراد حقيقي كه پيج درست ميكنند و خودشان تلاش ميكنند فالوئر به دست بياورند، نميتوانند مشتريهايي حقوقي هم داشته باشند. ما حتي به پليس فتا براي حل برخي پروندههايشان، كمك ميكنيم». البته هر كاري هم سختيهاي خاص خودش را دارد. فروشنده ميلياردر پيج و كانال درباره سختيهاي كارش ميگويد: «يكي از ادمينهاي ما يك پسر متولد ٧٨ است كه در يكي از روستاهاي اطراف فيروزآباد شيراز زندگي ميكند. اين ادمين ماهي شش ميليون تومان درآمد دارد. ولي الان سه ماه است كه دارد شش ميليون پول درميآورد. يك سال تمام هيچ درآمدي نداشت. خود من شبهاي زيادي نخوابيدهام و موبايل به دست بودهام. باورتان نميشود ولي بعضي روزها ممكن است هفت ساعت مداوم در حال كار با موبايل باشم. اين يك كار واقعي است و بايد برايش وقت بگذاري. مهمتر از آن سليقه و حوصله داشته باشي و زود نااميد نشوي».كاسبان اينترنت يا برهمزنندگان امنيتتعداد كسبوكارهاي اينترنتي كه مثل كسبوكار سروش اميدي، قانوني باشد، كم است اما تعدادشان رو به افزايش. اين را دبير انجمن صنفي كسبوكارهاي اينترنتي ميگويد. الفتنسب توضيح ميدهد: «روزي كه ما انجمن صنفي كسبوكارهاي اينترنتي را راهاندازي كرديم، كمتر از هزار كسبوكار اينترنتي از سازمان توسعه تجارت الكترونيك نماد اعتماد الكترونيكي دريافت كرده بودند. نزديك به دو سال اين تعداد به ١٥ هزار كسبوكار رسيده است. اين يعني ما در حوزه شغلهاي فضاي مجازي با يك رشد فزاينده روبهرو هستيم و بههميندليل لازم است در اين زمينه به شكل جدي قانونگذاري صورت گيرد. الان تنها قانون موجود در زمينه تجارت الكترونيك مربوط به سال ١٣٨٢ است كه مشكلات بسياري دارد و نياز به اصلاح دارد». انجمن صنفي كسبوكارهاي اينترنتي كه شايد اسمش براي خيليها ناآشنا باشد، براي رفع خلأهايي مانند آنچه الفتنسب گفت، به وجود آمده است. اين انجمن صنفي كه مجوز تأسيسش را از وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي بهعنوان يك سازمان مردمنهاد گرفته، از سال ١٣٩٢ آغاز به كار كرده است و ٤٠٠ عضو دارد كه همگي از طريق اينترنت ارتزاق ميكنند. او در زمينه كسبوكارهاي اينترنتي غيرقانوني ميگويد: «مشكل اساسي اين است كه در اين زمينه سازمانها و نهادهاي موازي بسيار زيادي وجود دارد از بانك مركزي گرفته تا وزارت بهداشت! مشكل ديگر هم اين است كه در اين زمينه از ما كه يك نهاد صنفي هستيم، كمك نميگيرند. ما از ابتداي شروع فعاليتمان تاكنون به همه نهادهاي دولتي موجود در اين زمينه نامه نوشته و اعلام كردهايم حاضر به هر نوع همكاري هستيم. حتي حاضريم براي تخلفات احتمالي با پليس فتا همكاري داشته باشيم اما از تنها جايي كه در اين مدت جواب گرفتهايم يكي مركز رسانههاي ديجيتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي بوده است و ديگري سازمان توسعه تجارت الكترونيك».او ادامه ميدهد: «همه هم فقط تخلفات را ميبينند درحاليكه اين حوزه، مسائل بسيار زيادي دارد. مثلا در زمينه پرداخت ماليات يا بيمه يا جواز كسب، ما مشكلات بسيار زيادي داريم. ما حتي به كميته فيلترينگ هم نامهنگاري داشتهايم، ولي پاسخ مناسبي دريافت نكردهايم. حتما بايد با محتواهاي غيراخلاقي، غيرشرعي و غيرقانوني برخورد شود. اما تخلفاتي كه در اين حوزه اتفاق ميافتد، تخلفات امنيتي نيست كه قرار باشد با اشد مجازات روبهرو شود. گاهي حتي شاهد بودهايم يك فروشگاه اينترنتي را كه محصول ميفروخته، فيلتر كردهاند. اين در حالي است كه تخلف اين فروشگاه، به كاربردن يك تبليغ بوده، نه به خطرانداختن امنيت ملي. اگرچه در زمينه جلوگيري از فيلترينگ، قدرتمندتر از ما هم نميتواند كاري كند، ولي باز هم ما حاضر به همكاري در اين زمينه با كميته فيلترينگ هستيم».منبع: روزنامه شرق |