پنجشنبه ۰۵ فروردین ۹۵ | ۱۷:۱۵ ۲۷ بازديد
محمود اروجزادهسالي را كه پشت سر ميگذاريم، چگونه بايد ارزيابي كرد؟ و چه جايگاهي از لحاظ برآوردن اهداف مهم عرصه فناوري اطلاعات و ارتباطات ميتوان به آن داد؟پاسخ به اين سوال البته چندان ساده نيست. شايد بهتر باشد كمي دقيقتر و جزئيتر به اين سوال بپردازيم.يكي از چالشهاي بزرگ موجود اين عرصه در طول سالهاي اخير، وجود نگاه منفي به فناوري اطلاعات و محصولات مختلف آن بوده، كه البته همچنان نيز باقي است.اين ديدگاه كه سابقهاي طولاني در سنت و عرف ما دارد، همواره با محصولات جديد علم و فناوري، از زاويه جدال و مخاصمه روبرو ميشود، و هميشه آنها را به زيان صلاح و رشد جامعه اعلام ميكند، تا حدي كه گاه كار به تحريك عواطف عمومي بر عليه اين فناوريها ميكشد.قصه مخالفت با پديدههاي جديد مانند تلگراف و تلفن و... را همگان شنيدهايم، و البته از ديگر سو، نقد جدي صاحبنظران و دانشمندان دلسوز جامعه به اين نوع نگاه را هم فراوان سراغ داريم.شايد آخرين مورد، سخنان دكتر روحاني رييس جمهور بود كه در نقد مخالفينِ پيشرفت و بسط فناوري، يادآوري كرد كه زماني برخي حتي با پديده سادهاي مانند «دوش حمام» هم مخالفت ميكردند!به هر حال بنظر ميرسد اين نوع نگاه، در جامعه ما ريشهدار است و اصلاح آن محتاج زمان است.اما هر چه هست، مقاومت در برابر توسعه فناوريهاي نوين ارتباطي در كشور ما، از مهمترين چالشهايي بود كه پيشرفت آن را با موانع جدي روبرو ساخت.شايد در آينده براي بسيار قابل باور نباشد كه جملهاي بدين مضمون از زبان يك وزير ارتباطات منتشر شد: «سرعت ۲۵۶ كيلوبايتي اينترنت براي ما كافي است!» اما متاسفانه اتفاق افتاد، هر چند مشخص نيست علت بيان چنين جملهاي اعتقاد شخصي بود، و يا فشارهاي اجتماعي موجود. در نتيجه همين ديدگاه بود كه موضوع «پهناي باند» در ايران، مدتهاي مديد به يك بنبست بيدليل منتهي شده بود كه راه برونرفتي هم برايش يافت نميشد، چرا كه رفع اين معضل، تنها و تنها مستلزم وجود يك اراده قوي و موثر بود؛ يعني چيزي كه در دولت يازدهم اتفاق افتاد و اين دولت به اتكاي اعتقاد به رشد و توسعه در اين بخش، در رفع آن كوشيد و با افزايش پهناي باند، پاي نسلهاي جديد را به كشور باز كرد و اپراتورهاي موبايل به رقابت در آن پرداختند.در نتيجه همين نگاه سلبي، گاه در موقعيتهاي حساس اجتماعي و سياسي، در فضاي وب محدوديتهايي پديد ميآمد كه عملا به افزايش حساسيتها منجر ميشد و بنوبه خود، نتيجه معكوس ميداد. اما به عنوان مثال در انتخابات اخير كه يك رخداد مهم اجتماعي هم بود، نگاه سلبي به حداقل رسيد و نگرانيها از محدوديتهاي احتمالي مرتفع شد و در عمل هم علاوه بر افزايش اطمينان و آرامش اجتماعي، كارنامه بهتري از آزادي گردش اطلاعات به نمايش گذاشته شد.اگر تنها همين مورد، يعني نوع مواجهه با اين چالش بزرگ را ملاك ارزيابي سال گذشته بگيريم، بايد اذعان كرد كه عملكرد نسبتا قابل قبولي را شاهد بودهايم.اما واقعيت اين است كه اين فقط يك سوي ماجراست، و دنياي شتابان فناوري و رقابت نفسگير كشورها در بهرهگيري از آن براي توسعه و پيشرفت خود، مستلزم داشتن برنامههايي سنجيده، دقيق، زمانبندي شده و قابل ارزيابي است كه بتوان به مدد آن، اهداف كوتاه مدت، ميانمدت و بلندمدت را در اين رقابت جهاني پيش برد.از اين نقطه نظر البته به نظر ميرسد مديريت عرصه فناوري اطلاعات كشورمان قابل نقد جدي است، كما اينكه جداي از روزمرگي و امور جاري، هنوز نشانهاي از عملي شدن اهداف زيرساختي و اساسي، و يا حتي وجود برنامههايي براي نيل به آنها مشاهده نميشود. منبع: ماهنامه دنياي كامپيوتر و ارتباطات - اسفند 1394 |